Hierarchia wartości, czyli co? Czy zastanawiałeś się kiedyś, co kieruje Twoimi codziennymi wyborami? Co sprawia, że podejmujesz jedne decyzje a inne odrzucasz? Twoje życiowe wartości to fundament, na którym budujesz swoje życie. Mając jasność co do tego, co jest dla Ciebie najważniejsze, zyskujesz nie tylko pewność siebie, ale i motywację do dążenia do wyznaczonych celów.
Moim zdaniem rozwój osobisty i zawodowy w życiu człowieka powinien zaczynać się od wartości. Odwaga to uświadomić sobie co jest dla nas ważniejsze, postrzegać również siebie jako osobę, która chce się rozwijać – czyli czasem zmieniać wartości. Niektóre wartości są uniwersalne jak np miłość a niektóre zmienne jak np. rodzicielstwo.
Rola wartości w życiu codziennym
Wartości pełnią rolę wewnętrznego kompasu lub drogowskazu, który kieruje Twoimi działaniami i decyzjami, czy to w życiu prywatnym czy w karierze. To dzięki nim wiesz, kiedy mówić „tak”, a kiedy stanowczo powiedzieć „nie”. Jednak brak świadomości swoich wartości może prowadzić do konfliktów wewnętrznych, frustracji i poczucia, że życie toczy się poza Twoją kontrolą.
Wiece na temat wartości przeczytasz w TYM artykule, który obszernie omawia ten temat. Poniżej natomiast znajdziesz konkretne wskazówki i ćwiczenia.
Zrozumienie paradoksu wartości

Często zdarza się, że nasze deklarowane wartości różnią się od tych, które rzeczywiście wpływają na nasze życie. Możemy uważać, że praca jest dla nas ważna, a jednak nasze działania mogą sugerować, że priorytetem jest rodzina lub hobby. To rozdźwięk pomiędzy tym, co deklarujemy, a tym, jak żyjemy, może być źródłem wielu niezrozumiałych dla nas samych decyzji.
To zjawisko można nazwać paradoksem wartości, gdyż często wynika z nieświadomego konfliktu między naszymi wyrażanymi przekonaniami a rzeczywistymi zachowaniami. Niezrozumienie własnych wartości lub niezauważanie, jak ewoluują z czasem, prowadzi do wewnętrznych sprzeczności. Skutkiem tego jest często poczucie frustracji, niezadowolenia z życia lub nawet stresu psychicznego.
Rozdźwięk między deklarowanymi a realizowanymi wartościami może być także rezultatem wpływów zewnętrznych, takich jak oczekiwania społeczne, presja rodziny czy wymagania zawodowe, które nakłaniają nas do podkreślania pewnych wartości, nawet jeżeli nie są one dla nas osobiście najistotniejsze. Zrozumienie, które z wartości są faktycznie praktykowane, a które są jedynie idealistycznymi dążeniami, jest kluczowe dla harmonii psychicznej i autentyczności.
Ćwiczenie: TWOJA Hierarchia wartości
Aby stworzyć SWOJĄ hierarchę wartości:
Przygotuj kartkę papieru lub otwórz program graficzny, w którym możesz tworzyć i edytować listy. Możesz także ściągnąć w PDF i wydrukować listę wartości. Napisz na niej wszystkie wartości, które uważasz za ważne, korzystając z listy 149 wartości które wybrałem:


Proces wyboru hierarchi wartości
- Zacznij ćwiczenie, identyfikując 49 wartości, które obecnie są dla Ciebie najmniej istotne. Pozostaw na swojej liście 100.
- Kontynuuj, usuwając kolejne 15 wartości, co zmniejszy listę do 85.
- Powtórz proces, redukując listę do 45, a potem do 30 najważniejszych wartości.
- Po serii eliminacji wartości zrób krótką przerwę – wyjdź na spacer, zrób ćwiczenia rozciągające lub weź kilka głębokich oddechów. Po co? Ćwiczenie jest już teraz trudne! Daj Twojemu umysłowi chwilę oddechu – on tego potrzebuje!
Ostateczny wybór
- Po przerwie zredukuj listę o kolejne 10 wartości, aby uzyskać 20.
- Następnie wyeliminuj kolejne 5, osiągając liczbę 15.
- Usuń jeszcze 4, a potem ostatnie 3, aż osiągniesz liczbę 8 najistotniejszych wartości.
Refleksja końcowa Po zakończeniu ćwiczenia zastanów się nad swoimi uczuciami i reakcjami. Jakie emocje towarzyszą Ci, patrząc na ostateczną listę wartości? W jaki sposób realizujesz te wartości w swoim życiu? Jak możesz jeszcze bardziej je pielęgnować?
Działanie Przepisz swoje najważniejsze wartości na małą karteczkę i noś ją przy sobie. Regularnie do niej zaglądaj, przypominając sobie o tym, co dla Ciebie najważniejsze.
Ćwiczenie 2: Wyznaczanie celów związanych z wartościami
Gdy zrobiłeś ćwiczenie 1 możesz następnego ćwiczenia którepomoże Ci określić, jak możesz jeszcze lepiej realizować wartości które wybrałeś poprzez konkretne działania. Np Jak będziesz realizował miłość? Dzwonił do żony częściej? Dawał jej buzi przed pracą? „Wychodzimy z głowy” do świata i działamy!
Kroki do wykonania
- Przegląd wartości: Wróć do trzech wartości, które wybrałeś jako najważniejsze.
- Określenie celów: Dla każdej wartości zdefiniuj jeden cel, który pomoże Ci lepiej ją realizować. Na przykład, jeśli wybrałeś „Zdrowie”, cel może być „Codziennie wykonywać 30 minut aktywności fizycznej”.
- Plan działania: Zapisz konkretne kroki, które musisz podjąć, aby osiągnąć każdy z tych celów. Określ terminy i sposób monitorowania postępów.
- Refleksja: Po ustawieniu celów, zastanów się nad swoją motywacją do ich realizacji. Czy czujesz się zainspirowany? Czy cele te są realistyczne?
Dalsze działania
Regularnie sprawdzaj postępy w realizacji wyznaczonych celów. zmieniaj je w miarę potrzeb, aby lepiej odpowiadały Twojemu życiu i zmieniającym się okolicznościom.
Zrozumienie własnych wartości jest kluczowe dla zdrowia psychicznego i emocjonalnego. Zachęcam Cię, byś regularnie powracał do tego ćwiczenia, zwłaszcza w momentach życiowych zmian i decyzji. Pamiętaj, że Twoje wartości mogą ewoluować razem z Tobą.
Jeśli masz z wyzwanie z uporządkowanie lub/i zrozumieniem jakie są Twoje wartości – Coaching to najefektywniejszy sposób, aby się z tym zmierzyć 😉


FAQ – często zadawane pytania
Czym są wartości w życiu człowieka?
Wartości w życiu człowieka pełnią rolę wewnętrznego kompasu, który kieruje decyzjami i działaniami tworząc twój indywidualny system wartości. Są one fundamentem, na którym budujemy swoje życie, pełniąc kluczową rolę w jego rozwoju i dając poczucie sensu życia. Wartości mają ogromny wpływ na wszystkie aspekty życia.
Jak stworzyć własną hierarchię wartości?
Tworzenie swojej hierarchii wartości zaczyna się od introspekcji i zrozumienia, co naprawdę jest dla nas ważne. Idź drogą świadomości w życiu osobistym i zawodowym – jest to naprawdę ważne! Możesz to zrobić, zapisując na kartce lub w programie graficznym różne rodzaje wartości, a następnie krok po kroku eliminując te mniej istotne, aż osiągniesz listę najważniejszych. Zapraszam do wartościowego ćwiczenia powyżej.
W jaki sposób hierarchia wartości pomaga w życiu?
Warto zastanowić się jak hierarchia wartości wpływa na nas, nasze decyzje oraz decyzje różnych osób(dzięki czemu możemy lepiej zrozumieć innych) Posiadanie uporządkowanej hierarchii wartości pomaga lepiej zrozumieć swoje miejsce w świecie i podejmować decyzje zgodne z własnymi przekonaniami. Dzięki temu, że znamy swoje wartości, możemy lepiej reagować na różne życiowe sytuacje i konsekwentnie dążyć do realizacji swoich celów.
Dlaczego wartości są dynamiczne i jak wpływają na życie człowieka?
Wartości są dynamiczne i mogą ewoluować wraz z nami i naszymi doświadczeniami. Zmiana wartości może odzwierciedlać nasz rozwój osobisty i adaptację do nowych okoliczności życiowych. Świadomość własnych wartości pozwala na bardziej świadome kierowanie swoim życiem. Choć moim zdaniem niektóre z nich tak jak wartości moralne ( np uczciwość) nie powinny się zmieniać 😉
Jak można pracować nad własnymi wartościami, korzystając z myśli Tischnera i Schelera?
Jak można pracować nad własnymi wartościami, korzystając z myśli Tischnera i Schelera? Aby skutecznie pracować nad wartościami, warto czerpać inspiracje z myśli filozoficznych, takich jak te przedstawiane przez ks. Józefa Tischnera i Maxa Schelera. Tischner, opierając się na chrześcijańskiej antropologii, zwraca uwagę na znaczenie dialogu i spotkania z drugim człowiekiem w procesie kształtowania wartości. Z kolei Scheler w swojej hierarchii wartości wyróżnia różne kategorie wartości, od wartości przyjemności po wartości świętości, co może pomóc w głębszym zrozumieniu priorytetów w naszym życiu. Praca nad wartościami w świetle tych filozofii może obejmować refleksję nad tym, jak nasze przekonania i wartości wpływają na nasze działania i interakcje z innymi, oraz jak możemy lepiej zrozumieć swoje miejsce w świecie. Regularne samooceny, dziennikowanie i sesje Life coachingu to tylko niektóre z narzędzi, które można wykorzystać do pracy nad wartościami, inspirowane myślą tych dwóch filozofów.
To też może Cię zainteresować:
- Life Coaching – Coaching Życiowy co to jest?
- Techniki wizualizacji – 5 sprawdzonych technik wizualizacji
- Samoakceptacja klucz do poczucia własnej wartości pokochaj siebie
- Jak pokochać siebie – 11 wskazówek dla poczucia własnej wartości
- Odkryj koło życia – narzędzie coachingowe dla rozwoju osobistego
- Wartości w życiu – czyli jak rozumieć swój wewnętrzny kompas
- Hierarchia wartości: Jakie są Twoje życiowe priorytety?
- Mindfulness co to jest i na czym polega trening uważności?
- Jak wzmacniać odporność psychiczną i radzić sobie z trudnościami
- Czym jest wizualizacja? I po co Ci to?
- Czym jest Coaching?
- Business Coaching co to jest?
- Co to jest inteligencja emocjonalna i jak ją rozwijać?
- Work life balance co to? Co zmieniła dyrektywa?
- Kim jest coach życiowy (life coach) i co daje life coaching?
- Jak radzić sobie z emocjami – Life coach radzi
- Jak budować pewność siebie – Life coach radzi
- Jak znaleźć pasję i żyć pełnią życia – Jak Life coaching może inspirować
- Jak zwiększyć pewność siebie – 5 sposobów life coacha
- Wartości w życiu człowieka – jak life coaching może Cię wesprzeć w budowaniu hierarchi wartości